Chuyện nhiều ca sĩ Việt hát sai lời
Đêm nhạc “Trần Tiến – Nửa thế kỷ phiêu bạt” thu hút khoảng 4.000 khán giả tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội). Nữ ca sĩ nổi tiếng Uyên Linh hát ca khúc quen thuộc “Giấc mơ Chapi” cực “cháy” nhưng lại bị bắt lỗi lời: “Ở nơi ấy… Có hai mùa, chỉ có một mùa yêu”. “Mùa kia không yêu nhau thì làm sao?”, một tài khoản hỏi Uyên Linh.
Uyên Linh trong đêm nhạc “Trần Tiến – Nửa thế kỷ phiêu bạt”
Nhạc sĩ cũng hát sai lời
Lời bài hát Trần Tiến: “Nơi ấy tôi thấy trên một ngọn núi cao/Có hai người, chỉ có hai người yêu nhau/Họ sống không có mùa đông và không có mùa mưa/Có một mùa, chỉ có một mùa yêu.”
Phóng viên đã liên hệ với Uyên Linh, cô thừa nhận có hát sai lời “một chút”. Có người nhận xét: Uyên Linh với Mộng Chapi Phần tồi tệ nhất của chương trình. Bởi vì Mộng Chapi đã rất quen thuộc với nhiều khán giả nên việc hát sai lời rất dễ bị phát hiện và dễ khiến khán giả tụt cảm xúc.
Nhạc sĩ Trần Tiến: Chỉ tiếc là hát sai lời thôi.
Liên lạc với nhạc sĩ Trần Tiến, ông cho biết không biết Uyên Linh hát sai lời Mộng Chapi bởi vì anh ấy đang chuẩn bị cho buổi biểu diễn của mình vào thời điểm đó. Tuy nhiên, anh ta không coi đó là một lỗi nghiêm trọng: “Ca sĩ không có lỗi. Vì chính tác giả Trần Tiến đã hát bài của mình nên lời cũng sai. Ngay cả bạn, nếu bạn lên sân khấu hát bài hát của Trần Tiến cho bạn bè nghe, sẽ có lúc bạn sẽ tự hỏi: Tại sao mình lại phản bội anh Trần Tiến? Hát sai lời là chuyện bình thường, có thể do cảm xúc mà ca sĩ quên hoặc nhầm lẫn. Giống như ngày hôm đó tôi đã hát bài hát của mình nhưng không biết bắt đầu từ đâu, bởi vì tôi không thể nhớ lời bài hát. Với bài hát “Rock the clock” tôi phải hỏi trẻ: Bài hát đó như thế nào? Sau đó, bạn có thể hát. Vì vậy, tôi không nghiêm túc về việc hát sai lời bài hát. Chỉ cần được hạnh phúc. Ngao ngao bước ra sân khấu có lúc hay, có lúc dở, có lúc nhớ lời, có lúc quên lời, ca sĩ nổi tiếng trên thế giới cũng vậy. Đó chỉ là một sự cố đáng tiếc”.
Có khán giả “soi” ra, không phải lần đầu Quán quân Vietnam Idol mùa 3 năm 2010 hát sai lời. Trước đây, Uyên Linh từng hát sai chữ “cá cược” trong ca khúc Chào đón (Trịnh Công Sơn), trong chương trình ca nhạc hưởng ứng Giờ trái đất tại quảng trường TP Nha Trang. Khi đó, nhiều khán giả trẻ tỏ ra bất ngờ và thất vọng vì Chào đón là bài hát đang “đi vào lòng” các bạn học sinh, sinh viên.
Đứa trẻ bị trao nhầm giới tính
Quốc Bảo là chủ nhân của nhiều ca khúc hit: Tóc Nâu Môi Trầm, Tình Ca, Dạ Khúc, Bình Yên… Về việc ca sĩ hát sai lời, anh chọn giải pháp im lặng: “Tôi bị nhiều lần hát sai lời hoặc thiếu lời mà không nói gì. Có vẻ các ca sĩ lười học lời đến nỗi lên sân khấu cầm ipad đọc lời cũng không biết“.
Theo Quốc Bảo, không chỉ ca sĩ trẻ mới hát sai, anh không ngại “điểm danh” đàn anh trong nghề ca hát: “Ngay cả Tuấn Ngọc cũng không thuộc lời“. (Nhớ Tuấn Ngọc, ồn ào mới đây của nam ca sĩ khiến cư dân mạng “dậy sóng”.
Một số nhạc sĩ trẻ cũng “dị ứng” với việc ca sĩ hát sai lời.
Với Đồng Thiên Đức: “Ca sĩ hát sai lời của tôi khiến tôi có cảm giác như con mình bị sai giới tính. Rất ức chế. Chỉ cần thay đổi một vài từ, một vài câu đã “bóp méo” toàn bộ cấu trúc của bài hát“.
Anh khẳng định hiện nay ca sĩ hát sai lời không hiếm mà nhiều vô kể. Tác giả Ai Yêu Mãi Mãi Tìm hiểu một số lý do tại sao các ca sĩ hát khác nhau: “Họ cố ý thay đổi một vài từ để tạo sự mới mẻ trong phần thể hiện, vì bài hát này đã được các ca sĩ khác thể hiện trước đó rồi”. Theo Đồng Thiên Đức, chính làn sóng “cover” thịnh hiện nay cũng dẫn đến việc ca sĩ sửa lời bài hát.
Ví dụ, Ai Yêu Mãi Mãi những ca sĩ vẫn hát ngày nay là bản chỉnh sửa. Nguyên văn bởi Đông Thiên Đức: “Cõng đôi chân lặng bước một mình mặc cho đời khiêu khích“. Phiên bản đã chỉnh sửa: “Đôi chân thầm lặng yêu một người không toan tính”. Hay một câu khác, Đổng Thiên Dực viết: “Chỉ là vì không muốn yêu ai, khi cô đơn lại trêu đùa cánh hoa dại”. Nhưng được đổi thành: “Chỉ vì em không muốn yêu ai, khi một mình với đêm dài”.
Khi Ai Yêu Mãi Mãi được phát hành, Đổng Thiên Đức hỏi nam ca sĩ tại sao lại sửa lời bài hát, họ trả lời: “Sửa lời bài hát để cả nam và nữ đều có thể hát.” Đến nay, ca khúc gốc “Ai Chung Tình Yêu Là Mãi” chỉ còn lại một ca sĩ duy nhất, chính là cha đẻ của nó: “Tôi đã quên thế nào là oán hận và chỉ thấy hơi tiếc khi một đôi câu trong bài hát đã bị chỉnh sửa từ lâu. lâu lâu lại mang bản gốc ra ngồi hát cho mình nghe”.Đổng Thiên Đức nói.
Đừng hát “xuyên tạc”
“Nữ hoàng sầu muộn” chia sẻ: Ở tuổi 74, bà vẫn không cần cầm tờ giấy để nhớ lời bài hát và chưa bao giờ sai. Thời Giao Linh, ca sĩ hát đúng lời thì nhạc sĩ không phải phàn nàn. Cô ấy đã giải thích: “Lúc đó chúng tôi rất nghiêm túc khi thu băng. Trước khi thu băng, nhạc sĩ giữ bản gốc đưa cho ca sĩ, sau đó ca sĩ tập trước khi thu âm. Một ngày người ta thu âm hàng chục bài hát, hết ca sĩ này đến ca sĩ khác, nếu mình không tập kỹ là cứ thu đi thu lại, phiền ban nhạc lắm. Nếu nhạc sĩ không thoải mái, nhạc cụ không tốt. Vì vậy, tôi phải nghiêm túc để mọi người thưởng thức“.
Bởi từng câu hát đều được tập luyện kỹ càng, dù hát trong phòng thu hay sân khấu, ca sĩ đều không bị sai lời. Theo chị, một số ca sĩ hiện nay mắc lỗi hát sai lời có thể bắt nguồn từ việc hát thiếu lời gốc:Có thể người ghi chép đã nhầm lẫn khi cho ca sĩ hát. Nhưng tôi không nghĩ một ca sĩ biết sai lời vẫn hát“. Cũng có trường hợp ca sĩ lớn tuổi, trí nhớ kém hoặc quên lời.
“Nữ hoàng sầu muộn” Giao Linh ở tuổi 74 vẫn thuộc lời ca
“Nữ hoàng nhạc rock” thập niên 90 – ca sĩ Ngọc Anh cũng có cùng quan điểm: “Có thể người ta lấy bài trên mạng, lời bài hát trên mạng không chính xác. Hay những bài hát karaoke cũng bị sai lời. Nếu ca sĩ không chú ý sẽ bị “dính” ngay trên sân khấu. Tốt nhất là tìm nguyên văn bài viết. Dù nhạc xưa hay nhạc mới đều cần tìm ra nguyên văn, lời ca mới đúng. Ngọc Anh chia sẻ, bà đi hát đã 40 năm, có lần hát sai lời: “Hồi đó tìm bài gốc khó nên phải hát theo lối truyền miệng. Bây giờ Internet làm nên chuyện”. dễ dàng hơn rất nhiều. Tôi chỉ cần kết nối với nhạc sĩ, nhờ họ chụp bản gốc và chuyển ảnh cho tôi là xong. Và tôi nói thêm, lấy một bài hát trên mạng không chỉ dễ sai lời mà còn sai ghi chú sai.”
Ca sĩ Siu Black: Ngoài đời, hát “lố” trên sân khấu rất dễ dính phốt.
Ca sĩ Siu Black khẳng định cô cũng hát sai lời. Theo cô, việc hát sai lời thường xuất phát từ một số nguyên nhân cơ bản sau: “Thứ nhất, nếu không luyện tập nhiều, bạn sẽ thường bị sai lời bài hát, hoặc sai lời bài hát. Nếu hát lời 2 thì nên hát lời 1″. Rút kinh nghiệm của mình, Siu Black nhắn nhủ đồng nghiệp trẻ: “Đôi khi hát thì đừng hát trên sân khấu dễ bị “dính”. Mình cũng từng bị “dính” nhưng khắc phục ngay“.
Ngọc Anh khẳng định: Cô chưa hề chỉnh sửa lời bài hát. Ngay cả khi bài hát gây tranh cãi. Ngày xửa ngày xưa, khi hát Mùa Xuân Bên Cửa Sổ (Xuân Hồng) nhiều ca sĩ “kiêng” chữ “hôn” ở câu hát mở đầu, chuyển thành chữ “yêu”, nhưng Ngọc Anh vẫn giữ nguyên: “Năm 1989, lần thu âm đầu tiên cho Đài Tiếng nói Việt Nam, tôi hát: “Cao cao bên cửa sổ, hai người hôn nhau.“.
Cũng có nhiều ca sĩ trẻ tôn trọng nguyên tác. Đông Thiên Đức nói: “Tôi vừa ra mắt ca khúc ‘Ngày mai người ta lấy chồng’. Ca sĩ Thành Đạt không hề thay đổi khi thể hiện ca khúc này. Tôi đang hạnh phúc”.